W leczeniu ortodontycznym, które ma na celu wyeliminowanie wad zgryzu i wad szczękowo-twarzowych, stosowane są różne metody. Najczęściej lekarz zaleca założenie aparatu ortodontycznego, przy czym może zaproponować również dodatkowe zabiegi, w tym właśnie stripping zębów. Na czym polega taki zabieg i kiedy się go stosuje?
Stripping w ortodoncji – co to za zabieg?
Tytułowy termin brzmi tajemniczo, jednak słownik języka angielskiego może rzucić nieco światła na istotę tego zabiegu (z jęz. angielskiego strip oznacza m.in. rozbierać, zdejmować). Otóż stripping w leczeniu ortodontycznym polega na trwałym usunięciu niewielkiej warstwy szkliwa lub wypełnienia z powierzchni zębów. Zabieg wykonuje się na krawędziach bocznych, którymi zęby stykają się ze sobą. W zależności od potrzeb można przeprowadzić go tylko na niektórych zębach lub na całym łuku zębowym. Do wykonania strippingu wykorzystuje się tarcze diamentowe, wiertła lub specjalne paski ścierne.
Czy stripping zębów jest bezpieczny?
Szkliwo chroni zęby przed próchnicą i uszkodzeniami, więc zazwyczaj słyszy się, że trzeba o nie dbać (np. poprzez prawidłową higienę jamy ustnej). Nic więc dziwnego, że zabieg prowadzący do usunięcia części szkliwa – czyli stripping zębów – budzi wśród pacjentów pewne wątpliwości. Niemniej w trakcie zabiegu lekarz usuwa jedynie cienką warstwę szkliwa (0,1-0,3 mm z każdej strony), co nie zagraża zdrowiu zębów ani nie powoduje uszkodzenia dziąseł. Ważne jednak, aby ortodonta pracował w skupieniu i ostrożnie, a zabieg obejmował również wygładzenie powierzchni po szlifowaniu. W celu obniżenia ryzyka próchnicy istotne jest wzmocnienie profilaktyki fluorkowej, tj. lakierowanie zębów w gabinecie i stosowanie preparatów z fluorem w domu (pasty, żele, płukanki).
W jakim celu wykonuje się stripping zębów?
Stripping najczęściej towarzyszy procedurze leczenia wad zgryzu u osób dorosłych, zwłaszcza z wykorzystaniem stałego aparatu ortodontycznego (zabiegu nie stosuje się u dzieci mających uzębienie stałe lub mieszane). Po spiłowaniu krawędzi zębów można uzyskać dodatkowe kilka milimetrów miejsca w łuku zębowym, co ułatwia ustawienie zębów we właściwej pozycji i zlikwidowanie stłoczeń bez usuwania zębów. Metoda ta pozwala na uzyskanie bardziej estetycznego efektu leczenia ortodontycznego, np. można w ten sposób uniknąć ciemnych przestrzeni przy dziąsłach, co zdarza się przy zębach o nieregularnym kształcie.
Stripping w ortodoncji stosuje się w celu:
- zredukowania niewielkich stłoczeń zębów bez aparatu ortodontycznego;
- przygotowania zębów do założenia aparatu ortodontycznego bez ich usuwania;
- skorygowania kształtu przednich zębów (np. w przypadku zębów wachlarzowatych, trójkątnych, beczułkowatych);
- wyeliminowania dysproporcji w wielkości zębów (stripping pozwala zmniejszyć szerokość zębów, które są zbyt duże w stosunku do pozostałych);
- ochrony przed próchnicą (zbyt ciasno stłoczone zęby utrudniają utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej).
Jak wygląda zabieg strippingu?
Stripping zębów zajmuje od kilku do kilkudziesięciu minut w zależności od tego, w ilu zębach trzeba usunąć szkliwo. Na początku lekarz zakłada na zęby gumowe separatory, żeby powiększyć przestrzenie międzyzębowe i tym samym zapewnić sobie łatwiejszy dostęp do powierzchni stycznych zębów. Następnie lekarz ściera szkliwo za pomocą pasków ściernych, wiertła lub tarczy diamentowej. Na koniec szkliwo jest wygładzane. Po zabiegu wskazane jest wzmocnienie szkliwa przez przeprowadzenie fluoryzacji oraz wzmożoną higienę jamy ustnej.
Czy stripping zębów jest bolesny?
Trzeba przyznać, że „piłowanie” czy też „szlifowanie” zębów nie brzmi zbyt zachęcająco. Niemniej stripping nie jest bolesny i nie wymaga zastosowania znieczulenia miejscowego, chyba że pacjent cierpi na nadwrażliwość zębów lub odczuwa silny stres wynikający np. z dentofobii. W trakcie zabiegu pacjent może odczuwać dyskomfort ze względu na uczucie podobne do zgrzytania zębami czy zastosowanie gumek separacyjnych. Niezbyt przyjemny jest również dźwięk pracującej tarczy czy wiertła. Dodatkowo przez kilka dni po zabiegu pacjent może odczuwać zwiększoną wrażliwość zębów.
Zalecenia po zabiegu strippingu:
- unikanie gorących, zimnych lub kwaśnych napojów i pokarmów co najmniej godzinę po zabiegu;
- stosowanie past z fluorem oraz innych produktów z fluorem (żeli, płukanek);
- unikanie twardych szczoteczek oraz intensywnego szczotkowania przez kilka dni po zabiegu;
- unikanie past do zębów i innych preparatów zawierających duże ilości kwasów przez co najmniej kilka dni po zabiegu.
Stripping w ortodoncji – podsumowanie
Stripping zębów stosowany jest przy nieprawidłowym kształcie zębów, wąskich przestrzeniach międzyzębowych oraz wadach zgryzu. Zabieg przeprowadza się w celu uzyskania estetycznego efektu oraz ułatwienia higieny jamy ustnej. Należy jednak pamiętać, że nie jest to standardowa procedura w leczeniu ortodontycznym i nie stosuje się jej przy każdym pacjencie. Ponadto ważne jest, aby zabieg został wykonany przez doświadczonego i wykwalifikowanego stomatologa. Lekarz nie może bowiem usunąć zbyt dużej ilości szkliwa, aby nie osłabić zębów i nie zwiększyć ryzyka powstawania próchnicy.
